Bệnh lác

answerBạn đọc hỏi:
Mẹ em lên 6 tuổi thì bị lác sau khi lên sởi, mẹ nói khi em hơn 1 tuổi thì thấy bắt đầu bị lác, em xin hỏi đó là di truyền hay chỉ là trùng hợp, con em liệu có bị giống mẹ không?
COM_EASYBOOKRELOADED_ADMIN_COMMENT: Trả lời bạn đọc:
Lác là hiện tượng không cân bằng và thiếu hợp thị giữa hai mắt. Sự cấu tạo tự nhiên ở hai mắt rất cân đối, nhờ sự chi phối của các dây thần kinh, và sự vận động phối hợp, điều hòa của 4 cơ trực và hai cơ chéo bám vào nhãn cầu. Nếu vì một lý do nào đó chi phối, làm cho hai mắt không cân bằng, không cùng nhìn về một phía, thì gọi là lác mắt.
Lác là hiện tượng bệnh lý thật sự. Bệnh thường phát sinh ở tuổi nhỏ, có khi từ lúc mới lọt lòng. Người ta chia ra các loại:

+ Lác bẩm sinh, xuất hiện dưới 1 tuổi

+ Lác mắc phải: sớm, xuất hiện từ 1-2 tuổi; Muộn: xuất hiện từ hai tuổi trở lên.

Tùy theo tính chất tổn thương khu trú ở các cơ, mà lác thể hiện các hình thái khác nhau, gọi là Lác trong, Lác chéo, Lác chụm chữ A, chữ V (hội chứng A,V)... Có khi lác ở 1 mắt, có khi 2 mắt luân phiên. Và nếu do thần kinh chi phối, gây Lác liệt, thường là ở cả hai mắt.

Lác có nhiều nguyên nhân, có thể do tật khúc xạ (cận thị, viễn thị, loạn thị); do sự co quắp điều tiết; do sự cấu tạo bất thường bẩm sinh của hệ vận động nhãn cầu (ở các cơ); hoặc do tổn thương thần kinh, hay do hậu quả của bệnh ở não. Có cháu đột nhiên bị lác sau khi bị một bệnh nhiễm khuẩn hay vi khuẩn, có khi bị lác sau một chấn thương. Cũng có khi do một bệnh bẩm sinh làm giảm thị lực ở một mắt kéo dài không được chữa trị như đục thủy tinh thể, sẹo giác mạc, sụp mi.

Mọi nguyên nhân này đều dẫn đến tạo sự khác lệch giữa 2 mắt, hình ảnh thu nhận giữa 2 mắt không khớp nhau. Mắt lác yếu hơn thu nhận hình vật mờ hơn, lại thiếu hợp thị, nên có khi thấy thành 2 hình (song thị), rất khó chịu. Vì vậy mắt kém ngày càng giảm thị lực và bị loại trừ. Và người bệnh chỉ nhìn bằng một mắt, mắt kia lâu ngày không hoạt động sẽ thành nhược thị.

Mẹ của bạn bị lác sau 6 tuổi và sau khi bị sởi như vậy mẹ bạn bị lác mắc phải, do hậu quả của bệnh sởi. Còn em bị lác sau 1 tuổi như vậy có thể là bạn bị lác do tật khúc xạ (vì nguyên nhân này thường hay dẫn tới nhược thị và lác). Lác không có tính chất di truyền nhưng tật khúc xạ thì có thể di truyền đấy bạn, nên tốt nhất là nên cho cháu đi khám sớm, nếu cháu bị tật khúc xạ thì có thể chỉnh kính.

Ths. BS Nguyễn Ngọc Lai